Araba Bakımında Para Tasarrufu İpuçları konusuna ilk defa odaklanmaya karar verdiğimde, yaşadığım ekonomik zorluklar ve araç masraflarını kontrol altında tutma isteği beni yönlendirdi. Bakım maliyetleri bazen göz korkutabiliyor. Ancak doğru teknikleri ve püf noktalarını öğrendikçe, rutin kontrolleri aksatmadan yaptığımda ne kadar ciddi bir tasarruf sağladığımı fark ettim. Bu rehberde, kullandığım yöntemleri ve araştırmalarım sonucunda edindiğim bilgileri bir araya getiriyorum. Amacım, araç bakımı konusunda daha bilinçli davranarak, uzun vadede cebinize dost olacak adımları atabilmenize yardımcı olmak.
Burada sunduğum öneriler, birçok farklı kaynak ve otomotiv uzmanının görüşleri temel alınarak hazırlandı (Kaynak: CarCare.org). Ayrıca bazı üretici kılavuzlarını inceledim ve kullanıcı deneyimlerine dayanarak teknik detayları harmanladım (Kaynak: CarMaintenanceTips). Her aracın yapısı ve teknik özellikleri farklı olduğundan, kendi markanızın ya da modelinizin kullanıcı kitapçığına göz atmanızda her zaman fayda var. Bu içeriği okuduktan sonra daha donanımlı hissedeceğinizi umuyorum.
Bu rehberi hazırlarken aktif bir üslup kullanmaya özen gösterdim. Hem teknik hem de samimi bir anlatım benim için önemli. İlk şahıs ağzından konuşarak, edindiğim bilgileri daha anlaşılır ve sıcak bir dille paylaşmak istiyorum. Ayrıca, bazı kişisel anekdotlar da ekleyerek süreci biraz renklendireceğim. Teknik terimleri İngilizce olarak bırakarak, sektörde yaygın kullanılan kavramları olduğu gibi aktarmayı tercih ediyorum. Şimdi adım adım ilerleyelim.
1. Rutin Bakımın Önemi
Araba Bakımında Para Tasarrufu İpuçları arasındaki en kritik noktalardan biri, rutin bakımın aksatılmaması gerektiğidir. Araç bakımı söz konusu olduğunda, sık yapılan hata “zaten araç çalışıyor, sorun yoktur” düşüncesi. Ancak küçük problemler, erken teşhis edilmediğinde daha büyük hasarlara yol açıyor ve bu durum ciddi masraflar getiriyor.
Örneğin, preventive maintenance kavramı giderek daha popüler hale geldi. Bu yaklaşım, henüz belirgin bir sorun ortaya çıkmadan, önleyici şekilde bakımı sürdürmeyi öneriyor. Kendi aracımda fark ettiğim üzere, zamanında değiştirilmeyen bir air filter (hava filtresi), yakıt tüketimini arttırıyor ve uzun vadede motor performansını düşürüyor. Erken fark edip değiştirdiğimde, yakıt tüketiminin normale döndüğünü gözlemledim. Dolayısıyla, küçük masraflar ve kısa süreli bakım işlemleri, daha büyük harcamaların önüne geçebiliyor.
2. Motor Yağı (Motor Oil) ve Filtre Değişimi
Motor yağının düzenli aralıklarla değiştirilmesi, hem motorun ömrünü uzatıyor hem de genel performansın korunmasını sağlıyor. Uygun viskoziteye sahip kaliteli bir motor yağı seçmek, sürtünmeyi azaltarak parçaların daha verimli çalışmasını mümkün kılıyor (Kaynak: Mobil). Yağın yanında oil filter (yağ filtresi) ve air filter (hava filtresi) de düzenli olarak kontrol edilmeli. Bu filtreler kirli olduğunda, yanma süreci verimsiz gerçekleşiyor ve yakıt tüketimi artıyor.
Benim rutinimde motor yağını ortalama 5.000-7.500 kilometrede bir kontrol ederek, üreticinin önerdiği kilometre aralığında değiştiriyorum. Eğer şehir içi trafiğinde uzun süre dur-kalk yapıyorsam veya aracımı ağır şartlarda kullanıyorsam, değiştirme aralığını biraz daha öne çekiyorum. Filtre değişiminde de benzer bir yaklaşım izliyorum. Hava filtresi fazla tozlu ortamlarda daha hızlı kirlendiği için gerektiğinde çıkarıp temizliyorum ya da doğrudan yenisiyle değiştiriyorum.
Neden tasarruf sağlıyor?
Kirli yağ ya da tıkanmış hava filtresi, motorun daha fazla efor sarf etmesine yol açıyor. Bu efor, yakıt tüketimini yukarı çekiyor. Düzenli filtre ve yağ değişimi, motorun ihtiyaç duyduğu optimum çalışma koşullarını koruyor, böylece uzun vadede yakıt ve bakım maliyetleri düşüyor.
3. Lastik (Tyre) Bakımı ve Rotasyon
Lastik bakımı, Araba Bakımında Para Tasarrufu İpuçları arasında genellikle göz ardı edilen, ancak hayati öneme sahip bir noktadır. Doğru lastik basınç değerlerini korumak, sadece güvenliği değil aynı zamanda yakıt ekonomisini de etkiliyor. Düşük basınç, yuvarlanma direncini artırıyor ve bu da yakıt tüketimini yükseltiyor. Ben haftada bir kez, sabahları lastik basıncını ölçerek uygun değerlerde tuttuğumdan emin oluyorum.
Ayrıca lastik rotasyonunu da düzenli periyotlarda yapıyorum. Tyre rotation, lastiklerin ön-arka ve çapraz olarak yer değiştirilmesini ifade eden bir uygulamadır. Bu sayede ön ve arka lastiklerdeki aşınma dengeleniyor. Dört lastiğin aynı anda aşınması, hem sürüş güvenliğini koruyor hem de lastik değişimi gerektiğinde daha planlı bir şekilde hareket etmemi sağlıyor. Lastik ömrünü uzattığım için de uzun vadede yeni lastik maliyetinden tasarruf ediyorum.
Anekdot
Bir süre önce mevsim geçişinde lastiklerimi kontrol ettiğimde, sol ön lastiğin diğerlerine oranla belirgin biçimde yıprandığını gördüm. Rotasyon yapmadığım için bu aşınma farkı artmıştı. Lastikleri doğru şekilde rotasyona tabi tuttuğumda, sonraki dönemde aşınmayı daha eşit hale getirdim. Böylelikle dört lastiği de aynı anda değiştirmem gerekeceği zamanı ertelemiş oldum.
4. Fren Sistemi ve Balata Kontrolleri
Fren sistemi, güvenlik açısından kritik olmasının yanı sıra, göz ardı edildiğinde masrafları hızla arttırabilen bir noktadır. Brake pad (fren balatası) aşındığında, diske zarar veriyor ve bu durum disklerin de değiştirilmesini gerektirebiliyor. Fren hidroliği seviyesi de zaman zaman kontrol edilmeli. Eğer hidrolik seviyesi düşükse veya rengi koyulaşmışsa, sistemde bir sızıntı ya da aşırı ısınma olabilir.
Ben, fren balatalarının genellikle ne kadar kalın olduğunu servis ya da uzman bir gözle kontrol ettiriyorum. Gerekli görüldüğünde, balataları zaman kaybetmeden değiştirmek, disklere hasar vermeyi önleyerek maliyetleri düşürüyor. Ayrıca, fren pedalında bir yumuşama veya titreme fark ettiğimde, mutlaka profesyonel bir kontrol yaptırıyorum. Bu tür semptomlar, uzun vadede hem güvenlik hem de bütçe açısından ihmal edilmemesi gereken uyarılardır.
5. Soğutma Sistemi (Cooling System) ve Motor Sıcaklığı
Motorun ideal çalışma sıcaklığını korumak, verimliliği etkileyen bir diğer önemli konu. Coolant (soğutma sıvısı), motor sıcaklığını düzenlemede kritik rol üstleniyor. Zaman içinde coolant seviyesi düşebiliyor veya soğutma sıvısı niteliğini kaybedebiliyor. Her mevsim geçişinde mutlaka coolant seviyesini kontrol ediyorum ve gerektiğinde tamamlıyorum. Aynı şekilde, radiator (radyatör) temizliğine de dikkat etmeyi ihmal etmiyorum.
Motorun aşırı ısınması, contaların yanmasına ve silindir kapağının hasar görmesine yol açabiliyor. Bu gibi durumlar, oldukça maliyetli tamirlere neden oluyor. Bu nedenle düşük bütçeli bir soğutma sıvısı değişimi, ileride büyük harcamaların önüne geçiyor.
6. Yakıt Tasarrufu ve Düzenli Sürüş Alışkanlıkları
Araba Bakımında Para Tasarrufu İpuçları dendiğinde, sürüş alışkanlıklarımızı gözden geçirmek de önemli bir adım. Ani hızlanmalar, gereksiz yere uzun rölanti süreleri yakıt tüketimini ciddi biçimde artırıyor. Önceden ben farkında olmadan stop-et-go (dur-kalk) trafik içerisinde fazla agresif kullandığımda, yakıt masraflarım yükseliyordu.
Daha sakin bir sürüş tarzını benimsediğimden beri, şehir içi tüketimde gözle görülür bir azalma oldu. Mümkün olduğunca sabit hızda ilerlemeye, ani fren ve ani hızlanmalardan kaçınmaya çalışıyorum. Böylece motor ve aktarma organları da daha az yıpranıyor. Bu yaklaşım, yakıt masraflarını azaltmanın yanı sıra, bakım aralıklarını da uzatmamı sağlıyor.
7. Elektrik Sistemi ve Akü (Battery) Kontrolleri
Akü, aracın elektrik altyapısının bel kemiğini oluşturuyor. Aracın modern komponentleri (örneğin multimedya sistemi, sensörler, aydınlatma gibi unsurlar) düşündüğümden daha fazla elektrik gücü talep edebiliyor. Özellikle soğuk havalarda akü performansı düşebildiğinden, düzenli olarak akü voltajını ve bağlantı terminallerini kontrol ediyorum.
Aküyü uzun süre boş bırakmak ya da zayıf akü ile seyahat etmek, arızalara ve beklenmedik masraflara yol açabiliyor (Kaynak: Battery University). Terminallerdeki oksitlenme de verimi azaltıyor. Terminalleri temiz tutmak ve sıkı bağlantı sağlamak, akünün daha uzun ömürlü olmasını getiriyor. Gerek duyduğumda akü şarj kontrolünü yaptırıyor ve üreticinin önerdiği değiştirme süresine dikkat ediyorum.
8. Klima (Air Conditioning) Bakımı ve Tasarruf
Klima sistemi, konforu artırırken yakıt tüketimini de doğrudan etkiliyor. Air conditioning sistemi uzun süre bakımsız kaldığında, gereğinden fazla enerji kullanıyor. Ayrıca filtre temizliğinin ihmal edilmesi, hava kalitesini düşürüyor ve aracın içindeki sirkülasyonu güçleştiriyor.
Yaz aylarında klimayı uygun sıcaklıkta kullandığımda, hem rahat bir yolculuk yapıyorum hem de aracı çok fazla zorlamamış oluyorum. Klima gazı seviyesi düşük olduğunda veya sistemde bir sızıntı varsa, kompresör daha fazla enerji harcıyor. Dolayısıyla, yılda bir kez klima gazını ve filtrelerini kontrol ettirerek, uzun vadede hem konforu hem de bütçemi korumuş oluyorum.
9. Filtrelerin (Filter) Genel Bakımı
Aracın içerisinde pek çok filtre bulunuyor. Cabin air filter (polen filtresi), yakıt filtresi, şanzıman filtresi gibi farklı türde filtreler var. Bu filtreler zamanla kirleniyor ve tıkandığında araç performansından konforuna kadar çeşitli alanlarda olumsuzluklara neden oluyor. Özellikle polen filtresinin tıkanması, klima performansını düşürdüğü gibi aracın iç havasını da olumsuz etkiliyor.
Filtreler genelde ucuz sayılabilecek parçalardır, ancak değiştirilmedikleri takdirde yarattıkları arızalar pahalı tamir işlemlerine yol açabiliyor. Kendi araç planımda, her bakım periyodunda bu filtreleri gözden geçirerek, gerekiyorsa yenilemeyi tercih ediyorum. Böylece hem yakıt ekonomisi hem de parça ömrü açısından kârlı çıkıyorum.
10. Dış Bakım ve Boya Koruma
Araba Bakımında Para Tasarrufu İpuçları sadece motor ve mekanik parçalarla sınırlı kalmıyor. Aracın dış yüzeyini düzenli olarak korumak da uzun vadede tasarruf getiriyor. Boyanın korunması, pas oluşumunu engellediği gibi ikinci el değerini de koruyor. Ben aracın dış yüzeyini mevsim şartlarına uygun olarak yıkıyor ve koruyucu cilalarla destekliyorum. Özellikle yağmur veya tuzlu kış yolları sonrasında vakit ayırarak yüzeyi temizliyorum.
Anekdot
Daha önce bir kış mevsimi sonrasında aracın alt kısmına biriken tuzlu suyun, paslanma riskini artırdığını fark ettim. Düzenli yıkama ve alt bölge temizliği yapmadığım dönemde, fren hattında oksitlenme belirtileri gördüm. Bunu önlemek için kış ayları sonrasında detaylı temizlik planı uygulayarak, paslanmayı en aza indirdim.
11. İç Temizlik ve Hijyen
Aracın içini temiz ve düzenli tutmak, özellikle uzun yolculuklarda konforu artırıyor. Toz veya kir birikimi, elektronik devrelerde sorun yaratabiliyor. Özellikle sensörlerin bulunduğu bölgelerde biriken toz, sistemin hassasiyetini azaltabiliyor. Kullanıcı kılavuzunda belirtilen noktalara uygun şekilde temizlik ürünleriyle iç mekana bakım yapıyorum. Bazı özel ürünlerin pahalı olduğunu gördüğümde, doğal malzemeler kullanarak benzer sonuçlar elde etmeye çalışıyorum.
Döşeme veya koltuklarda oluşan lekeler, zamanla çıkarılması daha güç bir hale geliyor. Bu nedenle lekelerin üzerinde hemen müdahale ediyorum. Koltukları vakumlamak, torpido gözündeki gereksiz malzemeleri çıkarmak gibi ufak dokunuşlar, uzun vadede kabin içinin daha sağlıklı kalmasını sağlıyor.
12. Periyodik Servis Kontrolleri ve Üretici Önerileri
Her ne kadar birçok işlemi kendim veya güvendiğim ustalar aracılığıyla yapsam da, aracımın periyodik servis kontrollerini de aksatmıyorum. Üreticinin belirttiği kilometre aralıklarında veya belli zaman dilimlerinde yapılan kontroller, aracın genel sağlık durumunu ortaya koyuyor. Özellikle garantisi devam eden araçlarda, bu kontrollerin ihmal edilmesi, ilerleyen dönemde garanti kapsamı dışında maliyetler doğurabiliyor.
Üretici kılavuzundaki önerileri ciddiye aldığımda, hangi parçanın ne zaman değişeceğini veya kontrol gerektirdiğini net bir şekilde görebiliyorum. İleriyi planladığım için de, yüklü masrafları bütçeme göre organize edebiliyorum. Böylece beklenmedik zamanda büyük harcamalar çıkma riski azalıyor.
13. İkinci El Parça (Used Parts) Kullanımı ve Kalite Kontrolü
Bazı durumlarda orijinal yedek parçaların maliyeti yüksek olduğundan, ikinci el veya yan sanayi parçalar da bir seçenek olarak aklıma geliyor. Ancak burada kalite kontrolü ve güvenilir kaynak bulmak çok önemli. Ben daha önce fren diski için ikinci el bir parça almayı düşünmüştüm, ancak aradığım kalitede veya garantide bir ürün bulamayınca vazgeçtim. Emniyetli bir sistemde risk almak istemedim.
Yine de, kozmetik veya estetik parçalar söz konusu olduğunda ikinci el piyasası bütçe dostu olabiliyor. Örneğin tampon, ayna kapağı gibi kritik olmayan, ancak görünüşü etkileyen parçalarda ikinci el parça kullanımına daha sıcak bakıyorum. Yedek parça alırken, mutlaka alacağım parçanın uyumluluğunu kontrol ediyorum ve güvenilir satıcılardan alışveriş yapıyorum (Kaynak: Auto Parts Warehouse).
14. Aracın Dijital Takibi ve Mobil Uygulamalar
Teknolojinin gelişmesiyle birlikte, araç bakımı konusunda yardımcı olan pek çok uygulama ve dijital araç hizmete girdi. Kendi telefonumda da kullandığım bir uygulama sayesinde, yağ değişimi, lastik rotasyonu, akü kontrolü gibi hatırlatmalar alıyorum. Bu hatırlatmalar, her işin yoğunluğunda bakım zamanını unutmamamı kolaylaştırıyor.
Ayrıca bazı uygulamalar, yakıt takibi yaparak ortalama tüketimi hesaplıyor. Böylece yakıt masraflarındaki artışları erken fark etmemi sağlıyor. Eğer olağan dışı bir yükseliş varsa, bu durum motor performansındaki bir sorun veya lastik basıncındaki bir anormallik olabilir. Dijital takiple, küçük değişimleri bile gözlemlemek mümkün oluyor.
15. Araç Kullanım Alışkanlıklarımı Gözden Geçirme
Zaman içerisinde, hangi sürüş tarzının veya hangi kullanım alışkanlıklarının bütçemi olumlu ya da olumsuz etkilediğini deneyimledim. Araba Bakımında Para Tasarrufu İpuçları araştırmalarıma başladığımda, sadece teknik bakımı değil, kendi sürüş alışkanlıklarımı da dikkate aldım. Uzun duraklamalar sırasında motoru rölantide çalıştırmanın, lüzumsuz efor harcamak anlamına geldiğini gördüm. Gerektiği zamanlarda aracı stop ederek yakıt tüketimini azalttım.
Özellikle şehir içi kısa mesafeleri toplu taşıma veya bisikletle halletmek, araç kullanımını azaltarak hem yakıt hem de bakım masraflarını aşağı çekti. Aynı zamanda, aracın lastik ve balata gibi hızlı yıpranan aksamlarının ömrünü uzattı.
16. Dış Bağlantılar (Önerilen Kaynaklar)
Bu kaynaklar, araç bakımı konusunda daha fazla bilgi almak isteyenler için oldukça faydalı içerikler sunuyor. Öğrenme sürecinde sık sık bu kaynaklara göz atarak bilginizi derinleştirebilirsiniz.
17. Uzun Vadede Değer Koruma ve Yenileme
Aracın düzenli bakımı, ikinci el değeri açısından da büyük önem taşıyor. Kendi aracımdaki boya çiziklerini ufak maliyetlerle onardığım, iç döşemelerin yıpranmasını önlemek için koruyucu kılıflar kullandığım dönemlerde, araç değerinin uzun süre boyunca stabil kaldığını fark ettim. İleride satmayı düşündüğünüzde, bakımlı araçların daha yüksek fiyatlardan el değiştirdiğini görebilirsiniz.
Aracın kilometre kaydını düzenli tutmak, servis fişlerini saklamak gibi detaylar da ikinci el pazarlığında avantaj sağlıyor. Bu, ilk bakışta ufak bir detay gibi gelse de, potansiyel alıcının gözünde güven oluşturuyor. Bakım kayıtları tam olan bir araç, pazarlık masasında da elinizi güçlendiriyor.
18. Kaza Önleyici Tedbirler ve Sigorta Avantajları
Kaza yapmak, hem güvenlik hem de maddi açıdan büyük sorunlar yaratıyor. Bu nedenle savunmalı sürüş tekniklerine odaklanmak, sadece can ve mal güvenliği için değil, aynı zamanda sigorta masraflarını azaltmak için de önemli. Trafik cezası almamak, sigorta şirketleri tarafından daha düşük primlerle ödüllendirilebiliyor. Güvenli sürüş, araçta oluşabilecek hasarları minimize ederek masraf kalemlerini düşürüyor.
Dönemsel olarak sürüş kurslarına katılmak ya da online kaynaklardan savunmalı sürüş prensiplerini öğrenmek, çoğu sürücünün atladığı ama önemli konulardan biri. Bilinçli bir sürüş tarzı, hem bakımdan hem de sigortadan yana artı puan kazandırıyor.
19. Yaşam Tarzı ve Bütçe Planlaması
Araba Bakımında Para Tasarrufu İpuçları, sadece aracın teknik aksamıyla değil, aynı zamanda bütçe planlaması ve yaşam tarzı tercihleriyle de bağlantılı. Aracınızın özelliklerine göre, ne kadar sıklıkta ve hangi koşullarda yolculuk yapacağınızı belirleyerek, bakım rutinlerinizi ve maliyetlerinizi tahmin edebilirsiniz. Ben her ay belli bir miktarı araç masrafları için kenara ayırıyorum, bu sayede beklenmedik bir arıza ya da parça değişimi söz konusu olduğunda ekonomik açıdan hazırlıklı oluyorum.
Bunun dışında, araç paylaşım uygulamaları veya carpooling opsiyonlarını değerlendirerek, uzun yolculuklarda yakıt masraflarını bölüşmek mümkün. Böylelikle yol masraflarını düşürürken sosyal açıdan da yeni insanlarla tanışma fırsatı elde edilebiliyor. Bu tamamen tercih meselesi olsa da, benzer alternatifler, hem çevresel hem de ekonomik açıdan avantaj sağlıyor.
20. Sonuç ve Genel Değerlendirme
Araba Bakımında Para Tasarrufu İpuçları, pek çok farklı noktaya dikkat çekiyor ve aslında hepsi bir araya geldiğinde bütüncül bir strateji oluşturuyor. En önemlisi, bakım ve kullanım alışkanlıklarında ufak adımlarla büyük farklar yaratmak mümkün. Düzenli yağ değişimi, filtre kontrolleri, fren ve lastik bakımı, soğutma sistemi izleme gibi teknik detayları aksatmadan yerine getirmek, büyük tamir maliyetlerinin önüne geçiyor. Aynı şekilde, sürüş tarzınızı gözden geçirerek yakıt tüketimini düşürebilir, araç ömrünü uzatabilirsiniz.
Dış görünüş ve iç temizlik gibi konular, aracın estetiğini ve ikinci el değerini korurken, periyodik servis kontrolleri ve üretici önerilerine bağlı kalmak da beklenmedik masrafları ciddi ölçüde azaltıyor. Kendi deneyimlerimde, masrafların en çok arttığı dönem, bakımı ihmal ettiğim veya ertelerim diye düşündüğüm zamanlardı. Daha fazla ertelenen her bakım, daha yüksek maliyetlere zemin hazırlıyor.
Son olarak, akıllı telefon uygulamaları gibi dijital araçların desteğiyle, bakım takviminizi ve yakıt tüketiminizi takip ederek, potansiyel sorunları erken tespit edebilirsiniz. İkinci el parça veya alternatif çözümleri değerlendirmek de mümkün, ancak bu konularda kalite ve güvenden ödün vermemek gerekiyor. Aracınızı düzenli takip edip bilinçli kararlar aldığınızda, hem performans hem de tasarruf anlamında hedeflerinize ulaşmak oldukça kolay hale geliyor.
Gündelik yaşantımda bu ipuçlarını uyguladıkça, araç masraflarımın daha makul seviyelere indiğini gözlemledim. Aynı zamanda, sürüş güvenliğim ve konforum da arttı. Tüm bu önerileri kendi aracınıza adapte edebilir, uzun vadede ciddi tasarruflar elde edebilirsiniz. Ayrıca, araç bakımıyla ilgili farklı bilgi kaynaklarını inceleyerek kendinizi sürekli güncel tutmak, oluşabilecek masrafların önüne geçmek açısından büyük avantaj sağlıyor.
Araba Bakımında Para Tasarrufu İpuçları rehberimin, hem teknik bilgileri hem de pratik yöntemleri bir araya getirerek size faydalı olacağına inanıyorum. Bu rehberi hazırlarken yararlandığım kaynakları yazı boyunca paylaştım. Dilediğinizde bu siteleri ziyaret edebilir, daha detaylı bilgilere ulaşabilirsiniz. Aracınızın bakımını düzenli yaparak hem cüzdanınızı hem de yol güvenliğinizi koruyacağınızı unutmamanızı öneriyorum.
Bu rehberde ele aldığım konuları uyguladığınızda, düzenli kontrolleri aksatmadığınızda ve kullanım alışkanlıklarınızı gözden geçirdiğinizde, uzun vadede araç masraflarınızda belirgin bir azalma olduğunu görebilirsiniz. Araba Bakımında Para Tasarrufu İpuçları, hem yeni başlayanlar hem de deneyimli sürücüler için sürekli güncellenen bir yol haritası gibi düşünülebilir. Her araç ve sürüş alışkanlığı farklı olsa da, temel prensipler aynıdır: Özenli, bilinçli ve düzenli bakım, en değerli tasarruf yöntemidir.